4 – رزق و روزي شهيد

خداوند در قرآن كريم در سوره آل عمران در آيات 169 تا 171 مي فرمايد

و لا تحسبن الذين قتلو في سبيل الله امواتا بل احياء عند ربهم يرزقون ، فرحين بما اتاهم من فضله و يستبشرون بالذين لم يلحقو بهم من خلفهم الا خوف عليهم و لا هم يحزنون

در اين آيات خداوند بعد از اينكه مي فرمايد شهيدان را مرده مپنداريد اشاره مي كند به اينكه شهيدان زنده اند و نزد پروردگارشان روزي مي خورند ( عند ربهم يرزقون ) كه در اين قسمت از آيه به ارتزاق شهيدان اشاره شده است .

 

لذا اگر نوعي حيات مجازي براي شهيدان فرض نمائيم با ارتزاق منافات دارد پس بايد حيات را حقيقي در نظر گرفت . زيرا ارتزاق از ويژگي هاي موجود زنده و حقيقي است و چون خداوند در باره شهيدان گفته است كه نزد پروردگارشان ، ارتزاق مي كنند لذا شهيد نمي تواند زنده حقيقي نباشد .

در اين آيات ، سپس خداوند مي فرمايد : شهدا به خاطر آنچه كه خداوند از فضل خود به آنها ارزاني نموده است خوشحال و شادمانند ، و در تفسير مجمع البيان آمده است كه اين خوشحالي به خاطر نعمت هاي بهشتي است كه خداوند نصيبشان نموده است و برخي گفته اند اين خوشحالي بخاطر رسيدن آنها به مقام حقيقي ولايت و عبوديت است در ادامه آيات آمده است كه : شهدا به آن مومناني كه هنوز به آنها نپيوسته اند و بعد در پي آنها به راه آخرت خواهند شتافت مژده و بشارت مي دهند كه از مردن نترسيد و از خوف از دست دادن متاع دنيا غم مخوريد . و آنها را به فضل و نعمت خدا بشارت مي دهند و اين كه خداوند اجر اهل ايمان را ضايع نمي كند

بنابر اين شهدا به واسطه نعمت هاي خدادادي مسرور و خوشحالند و مي خواهند اين خوشحالي را با ديگران كه به آنها ملحق مي شوند تكميل نمايند و مايلند كه به آنها بشارت داده شود كه ترس و اندوهي به خود راه ندهند

در تفسير مجمع البيان براي اين موضوع سه دليل ذكر نموده اند

1-      شهدا از وضع برادران مومن خود كه در دنيا زنده اند و در راه خدا به جهاد مشغول هستند اظهار سرور مي نمايند

2-      نامه اي به شهيدان ارائه مي شود كه در آن اسامي برادران ايماني آنها ، كه به درجه شهادت نايل و به آنها ملحق خواهند شد ، ثبت است و شهيدان با ديدن اين اسامي خوشحال خواهند شد

3-      مراد از «لم يلحقو بهم » مومناني هستند كه در فضل و مقام به آنها نرسيده اند ولي به واسطه ايمان ، مقامي عظيم دارند.

در همين رابطه احاديثي از پيامبر اكرم ( ص ) نقل شده است كه شهيد :

عند اول قطرة من دمه يكفر عنه كل خطا و يري مقعده في الجنة ، و يزوج من الحور العين ، و يومن من الفزع الاكبر و من عذاب القبر ، و يحلي حلي الايمان

يعني با ريختن اولين قطره خون شهيد همه خطاها و گناهانش بخشيده و ناديده گرفته مي شود و ديگر اين كه جايگاه خود را در بهشت مي بيند و از همسران بهشتي اختيار مي كند و هم چنين از فزع اكبر ( گريه و زاري ) و عذاب قبر در امان است و از لباس هاي بهشتي بر او مي پو شانند

اين حديث و امثال آن دال بر جاوذانگي و جايگاه رفيع و حيات حقيقي شهيدان دارد

« مصعب بن عمير» در حديث ديگري از پيامبر ( ص ) نقل شده است :

ان رسول الله يشهد ان هولاء شهدا عند الله يوم القيام فاتو هم زوروهم و سلمو عليهم فوالذي نفسي بيده ، لا يسلم عليهم احد الي يوم القيامه ، الا ردو عليه ، يرزقون من ثار الجن و وتح  

« كشف الاسرار ، ج 1 ، ص 417 »

بياييد و ايشان را زيارت كنيد، يعني رسول خدا گواهي مي دهد كه شهدا شاهدان من نزد خدا در روز قيامت هستند اينان را سلام كنيد ، كه سوگند به آن كه جانم در دست اوست ، هيچ كس نباشد كه بر آنها سلام كند الا اينكه جوابش را مي دهند . و آنها از ميو ه هاي بهشتي و هداياي آن روزي داده مي شوند .

اين حديث نيز دلالت بر زنده بودن شهدا دارد و نيز دلالت بر لزوم زيارت آنان دارد

در آيه ديگري از قرآن كريم نيز به روزي شهدا اشاره شده است آن جا كه مي فرمايد

و الذين هاجرو في سبيل الله ثم قتلو او ماتو ليرزقهم الله رزقا حسنا و ان الله لهو خير الرازقين ليدخلنهم مدخلا يرضونه « و 59 سوره حج 58 »

يعني آنان كه در راه رضاي خدا ، از وطن هجرت نمودند و در راه دين خدا كشته شدند و يا مرگشان فرا رسيد ، البته خداوند ، رزق و روزي نيكوئي در بهشت ابد نصيبشان مي گرداند كه همانا خداوند بهترين روزي دهندگان است . خداوند به آنان در بهشت منزلي عنايت كند كه بسيار به آن راضي و خوشنود باشند

در اين آيه پس از اين كه از رزق و روزي شهدا با نام رزق حسن و نيكو ياد مي كند جايگاه آنان را در بهشت معرفي و آن را مقام رضوان و رفيع مي داند . حقيقت رزق شهدا در جهان ديگر بر ما پوشيده است ليكن مي دانيم كه رزق آنها از جانب خداست